DZWONNICA KOŚCIOŁA FARNEGO BAZYLIKI MNIEJSZEJ PW. TRÓJCY ŚWIĘTEJ W KROŚNIE, Zdzisław Gil

Redakcja Michał Łuczaj,
Format B5, stron 84, oprawa twarda

Cena: 30 zł

Album prezentuje walory historyczno – zabytkowe krośnieńskiej wieży – dzwonnicy Kościoła Farnego Bazyliki Mniejszej w Krośnie.

Album jest efektem wieloletnich badań mgra Zdzisława Gila nad architekturą i zabytkowymi dzwonami krośnieńskiej dzwonnicy. Dodatkowe informacje autor pozyskał już w trakcie prowadzenia prac konserwatorskich przy dzwonach.

Niniejsza publikacja prezentująca walory historyczno – zabytkowe krośnieńskiej wieży – dzwonnicy Kościoła Farnego Bazyliki Mniejszej pw. TRÓJCY ŚWIĘTEJ przygotowana została w celu uświadomienia mieszkańcom Krosna, z jak niepowtarzalnym zabytkiem mają na co dzień do czynienia.

Ta barokowa dzwonnica wraz ze znajdującymi się w niej trzema dzwonami: URBANEM, JANEM
i MARIANEM, od kilku już stuleci jest dominującym elementem w panoramie Krosna. Posiada ona bogatą ikonografię, m.in. jest to ilustracja wykonana do książki „Skarb architektury w Polsce” (Tom 3, 1910 – 1911) przez Jana Sas – Zubrzyckiego na podstawie fotografii z 1860 roku (reprodukcja na okładce). Równie cennym wizerunkiem budowli jest rysunek Władysława Maślakiewicza wykonany w 1890 roku, w trakcie wycieczki artystyczno – zabytkoznawczej do Krosna, zorganizowanej przez Władysława Łuszczkiewicza dla uczniów Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie.

W zbiorach Muzeum Podkarpackiego w Krośnie znajduje się wiele prac malarskich ucznia Jana Matejki – Seweryna Bieszczada, na których utrwalona została ta wspaniała budowla. Niezwykle piękna kolorystycznie jest również akwarela Franciszka Daniszewskiego, absolwenta krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, przedstawiająca fragment zabudowy krośnieńskiego Rynku z barokową dzwonnicą (1897).

Krośnieńska dzwonnica została uwieczniona również na akwareli Władysława Markiewicza (1948) oraz na obrazach olejnych Tadeusza Cybulskiego (1923), Idziego Dąbrowskiego (1989) i Zdzisława Gila (1985) znajdujących sie w zbiorach Muzeum Podkarpackiego w Krośnie. Była bardzo często obiektem twórczych inspiracji pochodzącego z Jaślisk profesora krakowskiej ASP Stanisława Puchalika, Walerego Wróblewskiego - profesora Wydziału Artystycznego UMCS w Lublinie, Ewy Cisowskiej z Krosna i Tadeusza Marszałka z Krościenka Wyżnego koło Krosna oraz wielu uczestników corocznych Międzynarodowych Plenerów Malarskich organizowanych przez Biuro Wystaw Artystycznych w Krośnie. Wielokrotnie, na oczach przechodzących przez Rynek Krośnian profesor Wiktor Zin, (związany od początku lat 60-tych
z Krosnem) rysował „piórkiem i węglem„ ten cenny zabytek architektury barokowej.

Tradycyjnie co roku, uczniowie Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Krośnie w ramach miejskich plenerów malują i rysują naszą dzwonnicę.

Innym bardzo cennym źródłem informacji o wyglądzie krośnieńskiej dzwonnicy w pierwszej połowie XX wieku są kartki pocztowe, z których kilkanaście pochodzących z bogatego zbioru Muzeum Podkarpackiego w Krośnie, prezentujemy w naszym opracowaniu.